Spokojna głowa – ziołowe wsparcie układu nerwowego koni
Spokojna głowa naszego końskiego przyjaciela z pewnością zaowocuje w jakości treningu, a także codziennym obejściu i relacjach koń-człowiek oraz koń-koń bez zbędnych nerwów. W poniższym artykule przedstawimy żywieniowe sposoby na wsparcie układu nerwowego i ograniczenie nerwowości koni podczas treningu, wyjazdu na zawody oraz u klaczy podczas rui. Przedstawimy podstawowe zioła mogące pomóc „utrzymać nerwy na wodzy”. Zapraszamy do lektury!
Odpowiednia pasza i suplementacja
Dzienna dawka paszy treściwej powinna być uzależniona od wieku, stopnia treningu oraz metabolizmu i temperamentu konia. Podawanie paszy treściwej o odpowiednim poziome energii w stosunku do wykonywanej przez konia pracy nie powinno skutkować nadpobudliwością. Ze względu na temperament i wymagania energetyczne konie sportowe o pobudliwym charakterze powinny otrzymywać paszę treściwą z tzw. „wolnouwalnianą energią”, a więc bazującą na tłuszczach i niskim udziale skrobi i cukru, która dodatkowo może je pobudzać. Konie o charakterze bardziej spokojnym, które potrzebują więcej energii na treningu mogą być żywione paszami o wyższym udziale zbóż. Pasze te dają tzw. „szybkouwalnianą energię”.
Magnez jest podstawowym suplementem, po który sięgają właścicele nerwowych koni. Niedobór magnezu w organizmie konia objawia się m.in. pod denerwowaniem, napięciem mięśni czy problemem z rozluźnieniem. Często konie mające niedobór tego pierwiastka w organizmie wykazują narastanie napięcia i oporu z biegiem treningu, czasem objawiające się ponoszeniem, brykaniem, nerwowością. Suplementację magnezem zaleca się jedynie przy stwierdzeniu braków magnezu w oparciu o badania laboratoryjne krwi.
Witaminy z grupy B to drugi suplement po który często sięgają właściciele nerwowych koni. Niedobory witamin z grupy B często dotyczą koni stporowych, zestresowanych, zmęczonych i nerwowych koni. Niedobory witamin z grupy B powistają najczęściej na skutek stresu związanego z transportem oraz zawodami. B Complex zwiększa odporność na stres oraz współdziała w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego.
Ruch ruch i jeszcze raz ruch
Pamiętajmy, że koń jest zwierzęciem stadnym i wymaga odpowiedniej, CODZIENNEJ dawki ruchu. Nerwowość konia może mieć związek z niewystarczającą dawką ruchu jak i brakiem towarzystwa, a także ze zmianą otoczenia. A więc zanim przystąpimy do zmian w żywieniu przeanalizujmy dokładnie czy koń otrzymuje wystarczająca dawkę codziennego ruchu. Koń potrzebuje ruchu swobodnego (na padoku, pastwisku) jak i wymuszonego (trening, jazda, karuzela). Bardzo ważnym czynnikiem dla zdrowia psychicznego konia jest towarzystwo innych koni. W przypadku konieczności ograniczenia ruchu konia (np. przez kontuzję) zalecana jest zmiana żywienia na cały okres rekonwalescencji (znaczące ograniczenia kaloryczności posiłków), a także w razie potrzeby wprowadzenie suplementacji mającej na celu wyciszenie konia. Do takich produktów należy m.in. kwiatostan konopi pod nazwą CBD firmy Horseline, który dodatkowo jest pomocny w łagodzeniu stanów lękowych, bólowych i zapalnych (mięśnie, stawy i ścięgna).
Zioła na uspokojenie i wyciszenie
Melisa to najbardziej rozpowszechnione zioło działające łagodząco na układ nerwowy. Olejek eteryczny, triterpeny, flawonoidy i fenolokwasy działają uspokajająco i rozkurczają mięśnie.
Waleriana (kozłek lekarski) ma silne działanie uspokajające, relaksacyjne. Nie powoduje efektu usypiającego i jednocześnie podnosi koncentrację. Zawarte w nim substancje lecznicze obniżają nadpobudliwość, co zmniejsza napięcie nerwowe. Łagodzi napięcie mięśni i działa rozkurczowo. UWAGA! Nie stosować u koni sportowych – dopping.
Szyszki chmielu utrudniają przenoszenie bodźców do układu nerwowego, hamują czynność kory mózgowej i wywierają działanie silnie uspokajające. Polecane w stanach napięcia, niepokoju i nadpobudliwości nerwowej. UWAGA! Szyszek chmielu nie należy stosować u koni sportowych – dopping, a także u klaczy źrebnych.
Serdecznik pospolity posiada właściwości uspokajające. Działa na centralny i wegetatywny układ nerwowy. Reguluje prace serca podczas stresu. Często łączony z walerianą w mieszankach uspakających.
Niepokalanek mnisi stosowany przede wszystkim u klaczy mających problemy hormonalne oraz ciężko znoszących ruje. Reguluje cykl płciowy klaczy, łagodzi jego zaburzenia, stabilizuje poziom hormonów płciowych. Pomaga klaczom nerwowym i kapryśnym podczas rui.
Lawenda pomaga koniom nerwowym i skłonnym do problemów trawiennych związanych ze stresem i napięciem. Działa rozkurczowo i uspokaja.
Podobne działanie do opisanych powyżej ziół wykazują także rumianek i mięta, wrotycz, lipa i werbena, które również wykazują działanie uspokajające i rozkurczowe i są często używane w mieszankach ziołowych ograniczających nerwowość.
Dziurawiec wykazuje właściwości uspakajające jednak w dużych ilościach jest trujący dla koni. UWAGA! Nie stosować u klaczy karmiących. Dziurawiec musi być dawkowany ostrożnie, gdyż zwiększa wrażliwość skóry na słońce, nie poleca się stosowania dziurawca u koni o jasnej maści oraz latem w okresach dużego nasłonecznienia.
Zioła dla koni nerwowych – jak stosować?
Najłatwiejszą formą podawania ziół koniom jest podawanie suszonych ciętych ziół bezpośrednio do paszy. Można także podawać zioła w formie naparów. W przypadku stosowania ziół trzeba uzbroić się w cierpliwość. Na efekty podawania ziół trzeba poczekać kilka-kilkanaście dni.
W naszej ofercie znajdują się zioła sypkie i gotowe mieszanki ziołowe dla koni nerwowych np. stabilizacja nerwów Nuba Equi. Popularnością cieszą się także suplementy łączące zioła, magnez i witaminy z grupy B, np. Anti Stress firmy St.Hippolyt.
Więcej w artykule – Zioła w końskiej diecie.
Nerwowość podczas treningu – jakie wybrać zioła?
Nerwowość konia podczas treningu może mieć wiele powodów. Zbyt intensywny trening nieadekwatny do stopnia wyszkolenia konia, agresja jeźdźca, ból związany z kontuzją, niedopasowane siodło czy zmiana trenera lub sposobu jazdy mogą powodować stres. Przed dokonywaniem żywieniowych zmian należy wiąźć pod uwagę, czy któreś z tych czynników mogą być powodem nerwowości konia. Jeśli mimo wyelinowiania wcześniej opisanych czynników koń w dalszym ciągu jest nerwowy wówczas należy przeanalizować dietę. W razie konieczności zastosować zmiany i/lub wspomóc konia suplementami i/lub wprowadzić do diety zioła. Pomocne mogą okazać się m.in. melisa, lawenda, mięta, rimianek czy szyszki chmielu i waleriana.
Nerwowość podczas wyjazdu na zawody/zmiany stajni – jakie wybrać zioła?
Wiele koni denerwuje się przy transporcie czy podczas zawodów. Nerwowość objawiać się może zmianą zachowania, kopaniem/grzebaniem, nieposłuszeństwem podczas startów czy odmawianiem jedzenia. Do zminimalizowania takiego zachowania przyczynić się mogą doraźne suplementy dla koni sportowych. Pomocne moga okazać się pasty, które podaje się okresowo przed startem w zawodach czy przed transportem. Główym składnikiem tych past jest magnez w postaci tryptofanu, który ogranicza nerwowość np. Good As Gold TRM. Zaletą tego rozwiązania jest doraźna pomoc koniowi w skupieniu się na stawianym przed nim zadaniu. Pasty nie powodują spadku koncentacji, a wyciszają bodźce, na które koń nadmiernie reaguje. Pośród zioł polecamy stosować melisę, lawendę, rumianek i miętę, które są wolne od doppingu.
Nerowowść u klaczy podczas ruji – jakie wybrać zioła?
Wiele klaczy w okresie rui zmienia swoje zachowanie i jest poddenerwowana. Takie zachowanie związek z niedoborem magnezu we krwi u klaczy. Oprócz magnezu z pomocą przychodzi zioło – niepokalanek mnisi. Pomaga utrzymać równowagę hormonalną u klaczy i wspomaga nerwowe i kapryśne klacze podczas rui. Może byc podawany zarówno w formie sypkiej (owoc mielony firmy EQUIHERBS ), mieszanki ziołowej dla klaczy z problemami behawioralnymi o podłożu hormonalnym (np. Stroppy Mare Dodson&Horrell) jak i w formie suplementów zawierających wyciąg z niepoklalanka (np. No more Moods Equine America) Suplementy i mieszanki ziołowe przeważnie zawierają dodatkowo magnez i/lub witaminy z grupy B.
